Je bekijkt nu Belastingparadijs? Een Analyse

Belastingparadijs? Een Analyse

Een belastingparadijs is een land of gebied dat een relatief gunstig belastingstelsel heeft voor bedrijven of vermogende particulieren. Het begrip is sterk afhankelijk van de fiscale regels van ieder land. Er is geen eenduidige definitie van wat een belastingparadijs is, maar meestal worden de volgende kenmerken gebruikt:

  • Lage of geen belastingen op winst, vermogen, vermogenswinst of inkomen uit vermogen
  • Een ruime deelnemingsvrijstelling of rulingpraktijk waardoor buitenlandse inkomsten niet of nauwelijks worden belast
  • Een strikt bankgeheim of gebrek aan transparantie over de fiscale positie van bedrijven of personen
  • Ring-fencing: het anders of beter behandelen van bepaalde categorieën belastingplichtigen, zoals buitenlandse investeerders of holdings
  • Een flexibel vennootschapsrecht dat het mogelijk maakt om complexe structuren op te zetten om belasting te ontwijken

Belastingparadijzen zijn populair omdat ze bedrijven of personen in staat stellen om hun belastingdruk te verlagen door hun inkomsten of vermogen te verplaatsen naar deze landen of gebieden. Dit kan leiden tot meer winst of rendement voor de belastingplichtigen, maar ook tot minder belastinginkomsten voor de landen waar ze oorspronkelijk vandaan komen. Bovendien kan het gebruik van belastingparadijzen gepaard gaan met andere illegale of onethische praktijken, zoals witwassen, financiering van terrorisme, corruptie of ontduiking van sancties.

Welke landen worden beschouwd als een belastingparadijs?

Er is geen officiële lijst van belastingparadijzen die door alle landen wordt erkend. Verschillende organisaties en instanties hebben hun eigen criteria en methoden om landen te beoordelen op hun fiscale regime. Zo heeft de Europese Unie een zwarte lijst van niet-meewerkende jurisdicties voor belastingdoeleinden, die momenteel bestaat uit twaalf landen:

  • Amerikaans Samoa
  • Anguilla
  • Dominica
  • Fiji
  • Guam
  • Palau
  • Panama
  • Samoa
  • Seychellen
  • Trinidad en Tobago
  • Amerikaanse Maagdeneilanden
  • Vanuatu

Deze landen worden beschouwd als niet-coöperatief omdat ze niet voldoen aan de internationale normen op het gebied van transparantie, eerlijke belastingheffing en implementatie van maatregelen tegen belastingontwijking. De EU kan sancties opleggen aan deze landen, zoals het beperken van de toegang tot fondsen of het verhogen van de bronbelasting.

Nederland heeft ook een eigen zwarte lijst van belastingparadijzen, die wordt gebruikt om belastingontwijking door Nederlandse bedrijven of personen tegen te gaan. Deze lijst bestaat momenteel uit veertien landen:

  • Anguilla
  • Bahama’s
  • Bahrein
  • Barbados
  • Bermuda
  • Britse Maagdeneilanden
  • Guernsey
  • Isle of Man
  • Jersey
  • Kaaimaneilanden
  • Turkmenistan
  • Turks- en Caicoseilanden
  • Vanuatu
  • Verenigde Arabische Emiraten

Deze landen worden beschouwd als belastingparadijzen omdat ze een winstbelastingtarief hebben van minder dan 9 procent, de ondergrens die Nederland hanteert. Nederland maakt geen voordelige afspraken meer met bedrijven die in deze landen zijn gevestigd en heft bronbelasting over uit Nederland afkomstige rente en royalty’s.

Kenmerken Belastingparadijs

Belastingparadijzen kunnen op verschillende manieren worden gebruikt om belasting te ontwijken of te ontduiken. Een veelvoorkomende methode is het opzetten van een holding of een tussenvennootschap in een belastingparadijs, die vervolgens eigenaar wordt van een dochtervennootschap in een ander land. De holding of tussenvennootschap ontvangt dan de winst van de dochtervennootschap in de vorm van dividend, rente of royalty’s, die in het belastingparadijs niet of nauwelijks worden belast. De holding of tussenvennootschap kan vervolgens de winst doorsluizen naar een ander land, bijvoorbeeld het land waar de uiteindelijke eigenaar woont, of het geld investeren in andere activiteiten.

Een voorbeeld van zo’n constructie is de zogenaamde Double Irish with a Dutch Sandwich, die door veel multinationals werd gebruikt om belasting te besparen. Deze constructie bestond uit vier stappen:

  1. Een multinational richt een vennootschap op in Ierland, die eigenaar wordt van de intellectuele eigendomsrechten van het bedrijf, zoals patenten of merken.
  2. De Ierse vennootschap sluit een licentieovereenkomst met een andere Ierse vennootschap, die verantwoordelijk is voor de verkoop van de producten of diensten van het bedrijf buiten de Verenigde Staten.
  3. De tweede Ierse vennootschap betaalt royalty’s aan de eerste Ierse vennootschap voor het gebruik van de intellectuele eigendomsrechten. Deze royalty’s worden in Ierland niet belast, omdat de eerste Ierse vennootschap fiscaal gevestigd is in een belastingparadijs, zoals Bermuda of de Kaaimaneilanden.
  4. De royalty’s worden via een Nederlandse vennootschap doorgesluisd naar het belastingparadijs, waar ze ook niet worden belast. Nederland heft geen bronbelasting over royalty’s en heeft bovendien belastingverdragen met zowel Ierland als het belastingparadijs, waardoor er geen dubbele belasting ontstaat.

Op deze manier kon een multinational zijn winst verplaatsen naar een land waar geen of weinig belasting werd geheven, zonder dat er sprake was van illegale praktijken. Deze constructie is echter sinds 2020 niet meer mogelijk, omdat Ierland zijn fiscale regels heeft aangepast.

Nederland: Belastingparadijs?

Ook Nederland wordt vaak beschouwd als een belastingparadijs voor multinationals en buitenlandse bedrijven. Nederland heeft namelijk een aantal fiscale voordelen die het aantrekkelijk maken om via Nederland geld te verplaatsen naar andere landen of offshore rekeningen. Enkele voorbeelden van deze voordelen zijn:

  • Een ruime deelnemingsvrijstelling, waardoor winsten uit dochterondernemingen in het buitenland niet worden belast in Nederland
  • Een uitgebreid netwerk van belastingverdragen met meer dan 100 landen, waardoor de bronbelasting op rente, royalty’s en dividenden wordt verlaagd of voorkomen
  • Een gunstige rulingpraktijk, waardoor bedrijven vooraf afspraken kunnen maken met de Belastingdienst over hun fiscale behandeling
  • Een laag tarief voor de innovatiebox, waardoor winsten uit innovatieve activiteiten slechts 9 procent vennootschapsbelasting betalen
  • Een fiscale eenheid, waardoor verschillende vennootschappen binnen een groep als één belastingplichtige worden gezien en verliezen en winsten kunnen worden verrekend

Cuba

Cuba is een eilandstaat in het Caribisch gebied, die bekend staat om zijn socialistische regime en zijn gespannen relatie met de Verenigde Staten. Het land is geen typisch belastingparadijs, maar heeft wel enkele fiscale voordelen voor buitenlandse investeerders en ondernemers. Cuba heft namelijk geen belasting over de winst die wordt behaald uit exportactiviteiten of uit joint ventures met Cubaanse staatsbedrijven. Ook zijn er vrijstellingen of verlagingen mogelijk voor de inkomstenbelasting, de vennootschapsbelasting, de omzetbelasting en de invoerrechten.

Het land heeft echter ook een aantal fiscale nadelen, die het minder aantrekkelijk maken als belastingparadijs. Cuba heeft namelijk een complex en verouderd belastingstelsel, dat vaak verandert en weinig transparant is. Ook heeft Cuba een hoge belastingdruk voor de binnenlandse economie, die vooral de particuliere sector en de middenklasse treft. Bovendien heeft Cuba te maken met internationale sancties en beperkingen, die de handel en de financiële stromen bemoeilijken. Ten slotte heeft Cuba een gebrek aan rechtszekerheid en eigendomsbescherming, waardoor buitenlandse investeerders en ondernemers risico’s lopen.

Britse overzeese gebieden

De Britse overzeese gebieden zijn veertien gebieden die onder de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk vallen, maar geen deel uitmaken van het Verenigd Koninkrijk zelf. Ze hebben een grote mate van autonomie op het gebied van binnenlandse zaken, waaronder het fiscale beleid. Veel van deze gebieden staan bekend als belastingparadijzen, omdat ze lage of geen belastingen heffen op winst, vermogen, inkomen of transacties van buitenlandse bedrijven of personen. Ook hebben ze een strikt bankgeheim of een gebrek aan transparantie over de fiscale positie van hun inwoners of klanten. Enkele voorbeelden van Britse overzeese gebieden die als belastingparadijzen worden beschouwd zijn:

  • Anguilla
  • Bermuda
  • Britse Maagdeneilanden
  • Kaaimaneilanden
  • Montserrat
  • Turks- en Caicoseilanden

Deze gebieden zijn populair bij multinationals, financiële instellingen, vermogende particulieren en brievenbusmaatschappijen, die hun inkomsten of vermogen via deze gebieden kunnen verplaatsen naar andere landen of offshore rekeningen. Dit kan leiden tot belastingontwijking of -ontduiking in de landen waar ze oorspronkelijk vandaan komen of waar ze actief zijn.

De Britse overzeese gebieden hebben echter ook te maken met kritiek en druk vanuit de internationale gemeenschap om hun fiscale regime aan te passen aan de internationale normen en regels. Zo moeten ze meer informatie delen over hun inwoners of klanten met andere landen, eerlijke belastingheffing toepassen op hun inkomsten of vermogen, en maatregelen nemen tegen misbruik, fraude of illegale praktijken. Sommige van deze gebieden hebben al stappen gezet om hun fiscale transparantie en samenwerking te verbeteren, terwijl andere nog weerstand bieden of achterblijven.

Conclusie

Een belastingparadijs is een land of gebied dat een relatief gunstig belastingstelsel heeft voor bedrijven of vermogende particulieren. Belastingparadijzen zijn populair omdat ze de belastingdruk verlagen voor degenen die er gebruik van maken, maar ze hebben ook negatieve gevolgen voor de landen die erdoor worden benadeeld en voor de internationale gemeenschap als geheel. Belastingontwijking of -ontduiking door belastingparadijzen kan worden aangepakt door middel van internationale samenwerking of nationale hervorming op fiscaal gebied. Dit vereist echter politieke wil, dialoog en compromis tussen de verschillende actoren en belanghebbenden die bij dit probleem betrokken zijn.

Geef een reactie