De bankenbelasting is een belasting die banken moeten betalen over hun schulden. De belasting is in 2012 ingevoerd als een reactie op de financiële crisis, om de banken te stimuleren om minder risico’s te nemen en meer eigen vermogen aan te houden. De bankenbelasting wordt geheven over het deel van de schulden dat hoger is dan het eigen vermogen, met uitzondering van spaargeld, verzekeringstegoeden en achtergestelde leningen. De bankenbelasting 2024 kent twee tarieven: een hoger tarief voor kortlopende schulden (met een looptijd van minder dan een jaar) en een lager tarief voor langlopende schulden.
Hoe hoog is de bankenbelasting nu?
De huidige tarieven van de bankenbelasting zijn 0,044% voor kortlopende schulden en 0,022% voor langlopende schulden. De opbrengst van de bankenbelasting bedroeg in 2020 ongeveer 500 miljoen euro. De bankenbelasting wordt geïnd door de Belastingdienst en komt ten goede aan de algemene middelen van de overheid.
Wat gaat er veranderen voor de bankenbelasting 2024?
In het Belastingplan 2024, dat op 27 oktober 2023 is aangenomen door de Tweede Kamer, zijn een aantal wijzigingen voorgesteld voor de bankenbelasting 2024. Deze wijzigingen zijn:
- Het verhogen van de tarieven van de bankenbelasting met respectievelijk 0,014% en 0,007% voor kortlopende en langlopende schulden. Dit betekent dat de nieuwe tarieven per 1 januari 2024 0,058% en 0,029% worden.
- Het verhogen van de opbrengst van de bankenbelasting met 150 miljoen euro. Dit wordt bereikt door een taakstellende verhoging van het belastbare bedrag waarover de bankenbelasting wordt geheven.
- Het invoeren van een vrijstelling voor groene schulden. Dit zijn schulden die worden gebruikt om duurzame investeringen te financieren, zoals hernieuwbare energie, energie-efficiëntie of klimaatadaptatie. De vrijstelling geldt alleen voor langlopende schulden die voldoen aan bepaalde criteria.
Deze wijzigingen zijn bedoeld om de bankenbelasting meer in lijn te brengen met de Europese ontwikkelingen op het gebied van financiële stabiliteit en klimaatbeleid. Ook wordt hiermee een bijdrage geleverd aan de financiering van het Belastingplan 2024, dat onder meer bestaat uit lastenverlichting voor burgers en bedrijven, investeringen in onderwijs en zorg, en maatregelen om de woningmarkt te verbeteren.
Wat betekent dat voor u?
De wijzigingen in de bankenbelasting hebben vooral gevolgen voor de bankensector zelf. De banken zullen meer belasting moeten betalen over hun schulden, wat hun winstgevendheid kan verminderen. Aan de andere kant kunnen de banken profiteren van de vrijstelling voor groene schulden, als zij meer gaan investeren in duurzame projecten. De banken kunnen ook besluiten om hun schuldpositie te verlagen of hun eigen vermogen te verhogen, om zo minder bankenbelasting te hoeven betalen.
Voor u als klant van een bank kunnen de wijzigingen in de bankenbelasting ook gevolgen hebben. Het is mogelijk dat de banken hun hogere belastingdruk doorberekenen aan hun klanten, bijvoorbeeld door hogere rentes of kosten te rekenen voor leningen of andere financiële diensten. Ook kan het zijn dat de banken minder krediet beschikbaar stellen of strengere eisen stellen aan hun klanten, om zo hun risico’s te beperken. Aan de andere kant kunt u als klant ook profiteren van de vrijstelling voor groene schulden, als u bijvoorbeeld een duurzame hypotheek of lening afsluit bij uw bank.
Nadelen bankenbelasting 2024
De bankenbelasting 2024 brengt ook een aantal nadelen met zich mee, vooral voor de bankensector en de klanten. Een van de nadelen is dat de banken meer kosten moeten maken om aan de hogere belastingdruk te voldoen. Dit kan ertoe leiden dat de banken hun prijzen verhogen voor hun financiële producten en diensten, zoals rekeningen, leningen of beleggingen. Hierdoor kunnen de klanten meer geld kwijt zijn aan hun bankzaken, wat hun koopkracht kan verminderen.
Bovendien kan een hogere bankenbelasting de concurrentiepositie van de Nederlandse banken verslechteren ten opzichte van andere landen waar de bankenbelasting lager is of niet bestaat. Dit kan nadelig zijn voor de innovatie en groei van de Nederlandse financiële sector.
Conclusie
De bankenbelasting is een belasting die banken moeten betalen over hun schulden. De belasting is bedoeld om de financiële stabiliteit te bevorderen en de banken te laten meebetalen aan de kosten van de crisis. In 2024 gaat de bankenbelasting omhoog, zowel in tarief als in opbrengst. Ook komt er een vrijstelling voor groene schulden, die duurzame investeringen stimuleert.
De wijzigingen in de bankenbelasting hebben gevolgen voor de bankensector en de klanten. De banken zullen meer belasting moeten betalen, wat hun winstgevendheid kan verminderen. De klanten kunnen te maken krijgen met hogere prijzen of minder kredietmogelijkheden. Aan de andere kant kunnen de banken en de klanten ook profiteren van de vrijstelling voor groene schulden, als zij meer gaan investeren in duurzame projecten.
