Conservatoir beslag is een juridische term voor een maatregel die u kunt nemen om te voorkomen dat iemand die u geld schuldig is, zijn bezittingen verkoopt of weggeeft voordat de rechter een uitspraak heeft gedaan over uw vordering. Het doel van conservatoir beslag is om de goederen veilig te stellen, zodat u uw geld kunt verhalen als u gelijk krijgt van de rechter. In dit artikel leggen we uit wat conservatoir beslag inhoudt, hoe u het kunt aanvragen of opheffen, en wat de voor- en nadelen zijn.
Hoe kunt u conservatoir beslag aanvragen?
Als u conservatoir beslag wilt leggen, heeft u toestemming nodig van de voorzieningenrechter. Dit is een speciale rechter die zich bezighoudt met spoedeisende zaken. U moet hiervoor een advocaat inschakelen, die namens u een verzoekschrift indient bij de rechtbank waar het beslag moet worden gelegd. In het verzoekschrift moet u onder andere aangeven:
- Wie de schuldenaar is en waarom hij u geld verschuldigd is
- Welke bezittingen van de schuldenaar u in beslag wilt nemen (bijvoorbeeld een bankrekening, een auto, een huis, etc.)
- Hoe hoog uw vordering is en hoe u die heeft berekend
- Waarom er een spoedeisend belang is om het beslag te leggen (bijvoorbeeld omdat de schuldenaar dreigt zijn bezittingen te verkopen of te verduisteren)
De voorzieningenrechter beoordeelt uw verzoek meestal binnen enkele uren of dagen. U hoeft de schuldenaar niet op de hoogte te stellen van uw verzoek, om te voorkomen dat hij maatregelen neemt om het beslag te ontlopen. Als de voorzieningenrechter uw verzoek toewijst, geeft hij u een verlof (een machtiging) om het beslag te leggen. U moet dan een deurwaarder inschakelen, die het beslag uitvoert door bijvoorbeeld het saldo van de bankrekening van de schuldenaar te blokkeren of het kentekenbewijs van zijn auto in beslag te nemen.
Wat moet u doen na het leggen van conservatoir beslag?
Het leggen van conservatoir beslag is slechts een voorlopige maatregel. U moet daarna nog een hoofdprocedure starten, waarin u de rechter vraagt om een definitieve uitspraak over uw vordering. Dit kan bijvoorbeeld een dagvaardingsprocedure zijn, waarin u de schuldenaar dagvaart (een oproep stuurt) om voor de rechter te verschijnen. Of een verzoekschriftprocedure, waarin u de rechter vraagt om een bepaalde beslissing te nemen.
U bent verplicht om deze hoofdprocedure binnen een bepaalde termijn te starten, die door de voorzieningenrechter wordt vastgesteld. Meestal is dit tussen de 14 dagen en 6 maanden na het leggen van het beslag. Als u dit niet doet, vervalt het beslag automatisch en kunt u geen aanspraak meer maken op de in beslag genomen goederen.
Hoe kunt u conservatoir beslag opheffen?
Als er conservatoir beslag is gelegd op uw bezittingen en u bent het daar niet mee eens, kunt u proberen om het beslag op te heffen. U heeft hiervoor drie mogelijkheden:
- Wachten op de uitspraak in de hoofdprocedure: als u geen last heeft van het beslag (bijvoorbeeld omdat u toch niet van plan bent om uw bezittingen te verkopen) kunt u afwachten tot de rechter een oordeel velt over de vordering van de beslaglegger. Als de rechter deze afwijst, vervalt het beslag automatisch.
- Opheffen via de hoofdprocedure: als u wel last heeft van het beslag (bijvoorbeeld omdat u uw huis wilt verkopen of uw bankrekening nodig heeft) kunt u tijdens de hoofdprocedure aan de rechter vragen om het beslag op te heffen. U moet dan wel aannemelijk maken dat het beslag onterecht of onnodig is, of dat u voldoende zekerheid kunt bieden aan de beslaglegger (bijvoorbeeld door een bankgarantie af te geven). Of u een advocaat nodig heeft voor de hoofdprocedure, hangt af van het soort procedure en de hoogte van de vordering.
- Opheffen via een spoedprocedure: als u niet wilt wachten op de hoofdprocedure, kunt u een aparte spoedprocedure starten om het beslag op te heffen. Dit doet u bij de rechtbank waar het beslag is aangevraagd. U moet hiervoor een advocaat inschakelen, die namens u een verzoekschrift indient. In het verzoekschrift moet u onder andere aangeven:
- Wie de beslaglegger is en waarom hij beslag heeft gelegd
- Welke bezittingen van u in beslag zijn genomen
- Waarom het beslag onterecht of onnodig is, of dat u voldoende zekerheid kunt bieden
- Waarom er een spoedeisend belang is om het beslag op te heffen
De voorzieningenrechter beoordeelt uw verzoek meestal binnen enkele dagen of weken. Hij kan het beslag geheel of gedeeltelijk opheffen, of het verzoek afwijzen.
Conservatoir beslag door de Belastingdienst
De Belastingdienst is een bijzondere schuldeiser, die onder bepaalde voorwaarden conservatoir beslag kan leggen zonder voorafgaande toestemming van de rechter. Dit wordt ook wel fiscaal beslag genoemd. De Belastingdienst kan dit doen als er sprake is van een belastingschuld die nog niet definitief is vastgesteld, maar waarvan de invordering in gevaar is. Bijvoorbeeld omdat de schuldenaar dreigt te vertrekken naar het buitenland, zijn vermogen te verplaatsen of te verkwanselen, of failliet te gaan.
De Belastingdienst moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen om conservatoir beslag te kunnen leggen. Zo moet de Belastingdienst:
- Een redelijk vermoeden hebben dat de schuldenaar belasting verschuldigd is
- Een dwangbevel uitvaardigen en betekenen aan de schuldenaar
- Een verklaring afleggen bij de ontvanger van de Belastingdienst waarin de gronden voor het beslag worden vermeld
- Het beslag binnen acht dagen na het dwangbevel laten inschrijven in het openbaar register (bijvoorbeeld het kadaster of het handelsregister)
De Belastingdienst kan conservatoir beslag leggen op alle soorten goederen van de schuldenaar, zoals onroerende zaken, roerende zaken, bankrekeningen, vorderingen, aandelen, enzovoort. Het beslag blijft geldig totdat de belastingschuld definitief is vastgesteld en betaald, of totdat het beslag wordt opgeheven door de rechter of de Belastingdienst zelf.
Als u te maken krijgt met conservatoir beslag door de Belastingdienst, kunt u verschillende acties ondernemen om het beslag aan te vechten of op te heffen. U kunt bijvoorbeeld:
- Bezwaar maken tegen de belastingaanslag waarop het beslag is gebaseerd
- Beroep instellen bij de rechtbank tegen het dwangbevel of het beslag
- Een verzoek indienen bij de ontvanger van de Belastingdienst om het beslag op te heffen of te verminderen
- Zekerheid stellen aan de Belastingdienst in de vorm van een bankgarantie, een hypotheek of een pandrecht
- Een betalingsregeling treffen met de Belastingdienst
Wat zijn de voor- en nadelen van conservatoir beslag?
Het leggen of opheffen van conservatoir beslag heeft zowel voor- als nadelen. Hieronder zetten we ze op een rijtje.
Voordelen voor de beslaglegger
- U stelt uw vordering veilig, zodat u uw geld kunt verhalen als u gelijk krijgt van de rechter
- U oefent druk uit op de schuldenaar om tot een schikking te komen of zijn schuld te betalen
- U voorkomt dat de schuldenaar zijn bezittingen verkoopt of weggeeft voordat de rechter een uitspraak heeft gedaan
Nadelen voor de beslaglegger
- U moet een advocaat inschakelen, die kosten in rekening brengt voor het aanvragen en uitvoeren van het beslag
- U moet een hoofdprocedure starten, die tijd en geld kost en waarvan de uitkomst onzeker is
- U loopt het risico dat het beslag wordt opgeheven of dat u aansprakelijk wordt gesteld voor de schade die het beslag heeft veroorzaakt, als blijkt dat uw vordering onterecht of ongegrond is
Voordelen voor de schuldenaar
- U kunt het beslag aanvechten of opheffen, als u vindt dat het onterecht of onnodig is
- U kunt zekerheid bieden aan de beslaglegger, waardoor het beslag wordt opgeheven of verminderd
- U kunt een schikking treffen met de beslaglegger, waardoor het beslag wordt opgeheven of verminderd
Nadelen voor de schuldenaar
- U kunt niet meer beschikken over uw bezittingen die in beslag zijn genomen, waardoor u financiële problemen kunt krijgen
- U moet een advocaat inschakelen, die kosten in rekening brengt voor het opheffen of aanvechten van het beslag
- U moet zich verweren in een hoofdprocedure, die tijd en geld kost en waarvan de uitkomst onzeker is
Conclusie
Conservatoir beslag is een maatregel die u kunt nemen om te voorkomen dat iemand die u geld schuldig is, zijn bezittingen verkoopt of weggeeft voordat de rechter een uitspraak heeft gedaan over uw vordering. Het doel van conservatoir beslag is om de goederen veilig te stellen, zodat u uw geld kunt verhalen als u gelijk krijgt van de rechter. Om conservatoir beslag te leggen of op te heffen, heeft u meestal een advocaat nodig. Het leggen of opheffen van conservatoir beslag heeft zowel voor- als nadelen, die u goed moet afwegen voordat u actie onderneemt.
