Als u in Nederland woont of werkt, heeft u hoogstwaarschijnlijk gehoord van de premie volksverzekeringen. Maar wat houdt deze premie eigenlijk in? Hoe wordt deze berekend? En welke invloed heeft dit op uw financiële situatie? In dit artikel ga ik in op de premie volksverzekeringen, de percentages voor 2023 met praktische voorbeelden en een heldere uitleg.
Wat zijn volksverzekeringen?
Volksverzekeringen zijn verplichte verzekeringen die iedereen die in Nederland woont of werkt moet afsluiten. Ze zijn bedoeld om iedereen in Nederland te verzekeren tegen bepaalde sociale risico’s, zoals ziekte, arbeidsongeschiktheid, overlijden en ouderdom. De premie voor deze verzekeringen wordt automatisch ingehouden op uw inkomen, of u nu loon ontvangt, zelfstandig ondernemer bent of een uitkering ontvangt. De volksverzekeringen vormen een belangrijk onderdeel van het Nederlandse sociale zekerheidsstelsel en dragen bij aan het waarborgen van de sociaaleconomische zekerheid van de bevolking.
Welke verzekeringen vallen onder de volksverzekeringen?
Er zijn vier volksverzekeringen in Nederland: de Algemene Ouderdomswet (AOW), de Algemene Nabestaandenwet (ANW), de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Laten we elk van deze verzekeringen eens nader bekijken.
Algemene Ouderdomswet (AOW)
De AOW is een basispensioen dat wordt uitgekeerd aan mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt en in Nederland hebben gewoond of gewerkt. De AOW-leeftijd is de leeftijd waarop u recht heeft op AOW en wordt geleidelijk verhoogd. De premie voor de AOW wordt berekend over uw belastbaar inkomen uit werk en woning en wordt ingehouden op uw loon of uitkering. De hoogte van de premie is afhankelijk van uw inkomen en de AOW-leeftijd op het moment dat u de premie betaalt.
Voorbeeld: Stel dat u 65 jaar bent en een belastbaar inkomen heeft van €30.000 per jaar. De AOW-premie bedraagt in 2023 17,9% van uw inkomen. Dit betekent dat u €5.370 aan AOW-premie betaalt.
Algemene Nabestaandenwet (ANW)
De ANW voorziet in een nabestaandenuitkering voor de achterblijvende partner en/of kinderen van een overleden persoon die in Nederland heeft gewoond of gewerkt. De premie voor de ANW wordt berekend over uw belastbaar inkomen uit werk en woning en wordt ingehouden op uw loon of uitkering. De hoogte van de premie is afhankelijk van uw inkomen en uw burgerlijke staat op het moment dat u de premie betaalt.
Wet langdurige zorg (Wlz)
De Wlz voorziet in langdurige zorg en ondersteuning voor mensen die blijvend intensieve zorg nodig hebben, zoals ouderen en mensen met een handicap. De premie voor de Wlz wordt berekend over uw inkomen uit werk en woning en wordt ingehouden op uw loon of uitkering. Daarnaast kan er ook een inkomensafhankelijke bijdrage worden gevraagd van mensen die in een instelling verblijven. De hoogte van de premie en bijdrage is afhankelijk van uw inkomen en de vorm van zorg die u ontvangt.
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)
De AWBZ voorziet in bijzondere medische kosten die niet gedekt worden door de reguliere ziektekostenverzekering, zoals langdurige zorg in een instelling, thuiszorg en geestelijke gezondheidszorg. De premie voor de AWBZ wordt berekend over uw inkomen uit werk en woning en wordt ingehouden op uw loon of uitkering. Daarnaast kan er ook een inkomensafhankelijke bijdrage worden gevraagd van mensen die in een instelling verblijven. De hoogte van de premie en bijdrage is afhankelijk van uw inkomen en de vorm van zorg die u ontvangt.
Hoe wordt de premie volksverzekeringen berekend?
De premie volksverzekeringen wordt berekend over uw inkomen uit werk en woning. Dit inkomen wordt ook wel uw belastbaar inkomen genoemd. Het belastbaar inkomen wordt vastgesteld door de Belastingdienst op basis van uw jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. Het belastbaar inkomen omvat onder andere uw loon, winst uit onderneming, resultaat uit overige werkzaamheden, uitkeringen, pensioenen en vermogensinkomsten.
De hoogte van de premie volksverzekeringen is inkomensafhankelijk. Dit betekent dat hoe hoger uw inkomen, hoe hoger de premie die u moet betalen. De premie wordt berekend aan de hand van een percentage dat door de overheid wordt vastgesteld. Dit percentage kan verschillen per volksverzekering en kan jaarlijks worden aangepast.
Hoogte percentages premie volksverzekeringen 2023
Voor 2023 zijn de volgende percentages vastgesteld door de overheid:
- AOW: 17,9%
- ANW: 0,1%
- Wlz: 9,65%
Het percentage voor de AOW is het hoogst, omdat de AOW een basispensioen is dat aan alle Nederlandse ingezetenen wordt verstrekt vanaf de AOW-leeftijd. De premie voor de AOW wordt berekend over uw belastbaar inkomen uit werk en woning, tot een bepaald maximum. Dit maximum wordt jaarlijks vastgesteld door de overheid. Voor 2023 bedraagt het maximum belastbaar inkomen €35.129.
De premie voor de ANW is het laagst, omdat de ANW een overlijdensuitkering is die wordt verstrekt aan nabestaanden. De premie wordt berekend over uw belastbaar inkomen uit werk en woning en wordt ingehouden op uw loon of uitkering.
Het is belangrijk om te realiseren dat de premie volksverzekeringen een verplichte premie is. Dit betekent dat iedereen die in Nederland woont of werkt, verplicht is om de premie te betalen, ongeacht of u daadwerkelijk gebruik maakt van de uitkeringen en voorzieningen die door deze verzekeringen worden geboden.
Hoe wordt de premie volksverzekeringen ingehouden of betaald?
De premie volksverzekeringen wordt meestal automatisch ingehouden op uw loon of uitkering door uw werkgever, uitkeringsinstantie of pensioenfonds. Dit betekent dat de premie direct wordt afgetrokken van uw bruto inkomen voordat u uw netto inkomen ontvangt. Hierdoor merkt u wellicht niet direct dat u premie betaalt, maar het wordt automatisch verrekend.
Daarnaast kan het zijn dat u zelf de premie volksverzekeringen moet betalen, bijvoorbeeld als u zelfstandig ondernemer bent of als u geen loon of uitkering ontvangt. In dat geval ontvangt u een aanslag inkomstenbelasting van de Belastingdienst waarop de premie volksverzekeringen is vermeld. U dient de premie dan zelf te betalen.
Voorbeeld: Stel dat u een zelfstandig ondernemer bent en een belastbaar inkomen heeft van €60.000 per jaar. U ontvangt geen loon of uitkering, dus de premie volksverzekeringen wordt niet automatisch ingehouden. U ontvangt een aanslag van de Belastingdienst waarop de premie volksverzekeringen is vermeld.
Het is belangrijk om te zorgen dat u de premie volksverzekeringen tijdig en correct betaalt, om problemen met de Belastingdienst te voorkomen. Bij onduidelijkheden of vragen over de premie volksverzekeringen kunt u contact opnemen met de Belastingdienst of een belastingadviseur raadplegen.
Conclusie
De premie volksverzekeringen is een verplichte bijdrage die in Nederland wordt geheven om de kosten van de sociale verzekeringen te financieren, zoals de AOW, ANW, Wlz en Zvw. De hoogte van de premie is inkomensafhankelijk en wordt berekend over uw belastbaar inkomen uit werk en woning. De premie wordt meestal automatisch ingehouden op uw loon of uitkering, maar kan ook zelf betaald moeten worden als u bijvoorbeeld zelfstandig ondernemer bent of geen loon of uitkering ontvangt.
