Een fiscale eenheid (FE) voor de btw is een regeling waarbij meerdere ondernemingen samen worden gezien als één ondernemer voor de btw. Dit kan voordelig zijn voor ondernemingen die veel onderlinge transacties hebben, omdat zij dan geen btw hoeven te betalen over deze leveringen van goederen en diensten. In dit artikel leggen we uit wat een fiscale eenheid voor de btw inhoudt, aan welke voorwaarden u moet voldoen om een fiscale eenheid te vormen, wat de gevolgen zijn voor de btw-aangifte en hoe u een fiscale eenheid kunt aanvragen, uitbreiden, ontbinden of beëindigen.
Betekenis FE
Een fiscale eenheid voor de btw bestaat uit twee of meer ondernemingen die in financieel, organisatorisch en economisch opzicht met elkaar verweven zijn. Dit betekent dat de ondernemingen onder één leiding staan, dezelfde aandeelhouders hebben, hetzelfde economische doel nastreven of elkaar aanvullen in hun activiteiten. Ook moeten de ondernemingen zelfstandige ondernemers zijn voor de btw en in Nederland gevestigd zijn. Een fiscale eenheid kan bestaan uit verschillende rechtsvormen, zoals bv’s, cv’s, stichtingen of verenigingen. Een FE tussen alleen natuurlijke personen (zoals eenmanszaken, maatschappen, vof’s of man/vrouw-firma’s) is niet mogelijk.
Waarom een fiscale eenheid omzetbelasting
Het belangrijkste voordeel van een fiscale eenheid voor de btw is dat er geen omzetbelasting wordt geheven over de leveringen van goederen en diensten tussen de ondernemingen binnen de fiscale eenheid. Dit kan administratieve lasten en liquiditeitsproblemen voorkomen. Ook kan het voordelig zijn als één of meer van de ondernemingen vrijgestelde prestaties verrichten, waardoor zij geen recht hebben op aftrek van voorbelasting. Door een FE te vormen met andere ondernemingen die wel belaste prestaties verrichten, kan de voorbelasting alsnog worden verrekend.
Voorwaarden fiscale eenheid btw
Een van de belangrijkste voorwaarden om een fiscale eenheid voor de btw te vormen, is dat de ondernemingen in financieel, organisatorisch en economisch opzicht met elkaar verweven zijn. Dit betekent dat de ondernemingen op de volgende manieren met elkaar verbonden moeten zijn :
- Financiële verwevenheid: er is sprake van financiële verwevenheid als één onderneming ten minste 50% van de aandelen of stemrechten bezit van de andere onderneming(en), of als er een gemeenschappelijke aandeelhouder is die ten minste 50% van de aandelen of stemrechten bezit van alle ondernemingen.
- Organisatorische verwevenheid: er is sprake van organisatorische verwevenheid als de ondernemingen onder één leiding staan, of als er een gemeenschappelijke leiding is die de beslissingen neemt voor alle ondernemingen.
- Economische verwevenheid: er is sprake van economische verwevenheid als de ondernemingen hetzelfde economische doel nastreven, of als zij elkaar aanvullen in hun activiteiten. Bijvoorbeeld als zij dezelfde producten of diensten leveren, of als zij elkaars leveranciers of afnemers zijn.
Deze voorwaarden moeten worden beoordeeld op basis van de feitelijke situatie en niet alleen op basis van de juridische vorm. Het is dus mogelijk dat er sprake is van een FE voor de btw, ook al zijn de ondernemingen juridisch gezien zelfstandig .
Btw-aangifte als fiscale eenheid omzetbelasting
Als u een fiscale eenheid vormt voor de btw, krijgt u één btw-identificatienummer voor de hele FE. U kunt ervoor kiezen om één gezamenlijke btw-aangifte te doen voor alle ondernemingen binnen de FE, of om verschillende btw-aangiften te doen voor elke onderneming apart. In beide gevallen moet u wel rekening houden met het volgende:
- U moet alle leveringen van goederen en diensten aan derden (buiten de fiscale eenheid) aangeven in uw btw-aangifte.
- U hoeft geen leveringen van goederen en diensten binnen de fiscale eenheid aan te geven in uw btw-aangifte.
- U mag alle voorbelasting die u betaalt over uw inkopen, kosten en investeringen aftrekken in uw btw-aangifte, voor zover deze betrekking hebben op uw belaste prestaties.
- U moet het eigen btw-identificatienummer van uw onderneming doorgeven aan derden (buiten de fiscale eenheid) waarmee u zaken doet, en niet het btw-identificatienummer van de fiscale eenheid.
Aanvragen fiscale eenheid
U kunt zelf bepalen of u een fiscale eenheid wilt vormen met andere ondernemingen. U kunt dit schriftelijk aanvragen bij uw belastingkantoor. U moet daarbij aangeven welke ondernemingen tot de fiscale eenheid behoren, per wanneer u de fiscale eenheid wilt laten ingaan en waarom u denkt dat u aan de voorwaarden voldoet. De Belastingdienst stuurt u dan een beschikking waarin staat of uw aanvraag is goedgekeurd of afgewezen.
Zie voor een voorbeeldbrief voor het aanvragen van een fiscale eenheid btw deze pagina.
Het is ook mogelijk om te handelen alsof er sprake is van een fiscale eenheid, zonder dat u daarvoor een beschikking heeft gekregen. U moet dan wel kunnen aantonen dat u aan de voorwaarden voldoet. Om er zeker van te zijn dat de Belastingdienst uw ondernemingen als een fiscale eenheid ziet, raden wij u aan om dit vooraf vast te laten stellen.
Fiscale eenheid btw uitbreiden en beëindigen
Als u een nieuwe onderneming wilt toevoegen aan uw bestaande fiscale eenheid omzetbelasting, moet u dit melden bij uw belastingkantoor. U moet daarbij aangeven per wanneer u de uitbreiding wilt laten ingaan en waarom u denkt dat de nieuwe onderneming aan de voorwaarden voldoet. De Belastingdienst stuurt u dan een nieuwe beschikking waarin staat of uw melding is goedgekeurd of afgewezen.
Als u een deel van uw FE wilt ontbinden, bijvoorbeeld omdat één van de ondernemingen wordt verkocht of stopt met zijn activiteiten, moet u dit ook melden bij uw belastingkantoor. U moet daarbij aangeven per wanneer u de ontbinding wilt laten ingaan en wat de reden is. De Belastingdienst stuurt u dan een nieuwe beschikking waarin staat of uw melding is goedgekeurd of afgewezen.
Als uw fiscale eenheid helemaal ophoudt te bestaan, bijvoorbeeld omdat alle ondernemingen worden verkocht of stoppen met hun activiteiten, moet u dit ook melden bij uw belastingkantoor. U moet daarbij aangeven per wanneer u de beëindiging wilt laten ingaan en wat de reden is. De Belastingdienst stuurt u dan een nieuwe beschikking waarin staat dat uw FE is beëindigd.
Voorbeeld van een fiscale eenheid btw
Stel dat er drie bv’s zijn: A, B en C. A is de moedermaatschappij die 100% van de aandelen bezit van B en C. B en C zijn werkmaatschappijen die respectievelijk producten maken en verkopen. A, B en C vormen samen een fiscale eenheid voor de btw, omdat zij financieel, organisatorisch en economisch met elkaar verweven zijn. Zij hebben het volgende btw-identificatienummer: NL123456789B01.
A doet één gezamenlijke btw-aangifte voor de hele FE. Zij geeft daarin aan dat zij in het eerste kwartaal van 2023 voor € 100.000 aan producten heeft geleverd aan C, en dat C deze producten voor € 150.000 heeft verkocht aan klanten buiten de FE. A en C hoeven geen btw te betalen over de levering van producten tussen hen, omdat zij tot dezelfde fiscale eenheid behoren. A moet wel 21% btw betalen over de verkoop van producten door C aan derden, dus € 31.500. A mag ook alle voorbelasting aftrekken die zij heeft betaald over haar inkopen, kosten en investeringen die betrekking hebben op haar belaste prestaties.
A geeft het eigen btw-identificatienummer van B door aan haar leveranciers buiten de fiscale eenheid, bijvoorbeeld NL123456789B02. A geeft het eigen btw-identificatienummer van C door aan haar klanten buiten de fiscale eenheid, bijvoorbeeld NL123456789B03. A geeft het btw-identificatienummer van de FE door aan de Belastingdienst in haar btw-aangifte.
Conclusie
Een fiscale eenheid voor de omzetbelasting is een regeling waarbij meerdere ondernemingen samen worden gezien als één ondernemer voor de btw. Dit kan voordelig zijn voor ondernemingen die veel onderlinge transacties hebben, omdat zij dan geen btw hoeven te betalen over deze leveringen van goederen en diensten. Om een FE te vormen, moeten de ondernemingen in financieel, organisatorisch en economisch opzicht met elkaar verweven zijn, zelfstandige ondernemers zijn voor de btw en in Nederland gevestigd zijn.
