Een stichting oprichten gaat niet zomaar. Het is een juridisch proces dat verschillende eisen en regels met zich meebrengt. In dit artikel leggen we uit wat een stichting precies is, wat de voor- en nadelen zijn ten opzichte van andere rechtsvormen, hoe u een stichting kunt oprichten en wat er allemaal bij komt kijken. Zo kunt u zelf bepalen of een stichting de juiste rechtsvorm is voor uw initiatief.
Wat is een stichting?
Een stichting is een rechtsvorm waarmee u een sociaal, ideëel of maatschappelijk doel kunt nastreven, zonder winstoogmerk. Bijvoorbeeld het verzorgen van onderwijs, het organiseren van culturele evenementen of het beheer van het dorpshuis. Een stichting heeft geen leden, maar wel een bestuur dat de beslissingen neemt. Een stichting is niet bedoeld om winst te maken, maar mag wel geld inzamelen en uitgeven om haar doelen te bereiken. In dit artikel leg ik u uit wat er allemaal bij komt kijken als u een stichting
Waarom een stichting oprichten?
Er kunnen verschillende redenen zijn om een stichting op te richten. Bijvoorbeeld:
- U wilt samen met anderen een goed doel steunen of een maatschappelijk probleem aanpakken.
- U wilt uw vermogen of nalatenschap bestemmen voor een specifiek doel.
- U wilt een organisatie opzetten die onafhankelijk is van de overheid of het bedrijfsleven.
- U wilt gebruik maken van fiscale voordelen die gelden voor sommige soorten stichtingen.
Wat zijn de voor- en nadelen van een stichting?
Een stichting heeft zowel voor- als nadelen als rechtsvorm. Hieronder zetten we enkele voor- en nadelen op een rij:
Voordelen
- Een stichting is een rechtspersoon, wat betekent dat de stichting zelf aansprakelijk is voor haar schulden en verplichtingen, en niet de bestuurders of oprichters.
- Een stichting heeft geen minimaal startkapitaal nodig om op te richten.
- Een stichting kan in aanmerking komen voor subsidies, fondsen, donaties, erfenissen en andere vormen van financiële steun.
- Een stichting kan onder bepaalde voorwaarden profiteren van belastingvoordelen, zoals vrijstelling van erf- en schenkbelasting, btw en vennootschapsbelasting.
Nadelen
- Een stichting moet zich houden aan de statuten, die de naam, het doel, de vestigingsplaats en andere regels van de stichting bevatten. De statuten kunnen alleen gewijzigd worden door de notaris.
- Een stichting moet zich inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK) en jaarlijks een financieel verslag indienen. Dit brengt kosten en administratieve verplichtingen met zich mee.
- Een stichting mag geen winst uitkeren aan de bestuurders of andere betrokkenen. De winst moet gebruikt worden voor het doel van de stichting.
- Een stichting moet transparant zijn over haar activiteiten en financiën. Sommige soorten stichtingen moeten ook hun gegevens openbaar maken in het UBO-register (Ultimate Beneficial Owners) of het ANBI-register (Algemeen Nut Beogende Instellingen).
Stichting Oprichten: Stappenplan
Het oprichten van een stichting bestaat uit een aantal stappen. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste stappen:
Stap 1: Bepaal de naam
Een stichting moet beschikken over een unieke naam. Bij de keuze voor een naam moet u er ook voor zorgen dat het niet te veel lijkt op een bestaande stichting of een bestaand bedrijf. U kunt in het Handelsregister van de KVK opzoeken of de naam al in gebruik is.
Stap 2: Bepaal de doelstelling
De doelstellingen van een stichting worden bepaald in de statuten. Hiermee geeft u aan wat het doel van de stichting is. Het is belangrijk dat uw doelen concreet zijn en uw stichting tegelijkertijd niet te veel beperken. Een stichting mag namelijk geen activiteiten uitvoeren die buiten de statutaire doelstellingen vallen.
Stap 3: Zorg voor de nodige middelen
Een stichting heeft geld nodig om haar doelen te realiseren. Bij de oprichting van de stichting moet u bedenken hoe de stichting aan geld komt. Vaak betekent dit dat u op zoek moet naar donateurs of subsidie. Schrijf op hoe de stichting aan geld komt en maak een begroting.
Stap 4: Ga na of de stichting ANBI of SBBI status nodig heeft
Een ANBI stichting moet zich voor minimaal 90% inzetten voor het algemeen nut. U kunt hierbij denken aan een kerk of een culturele instelling. Met ANBI status profiteert u van diverse voordelen. U hoeft bijvoorbeeld geen erf- en schenkbelasting te betalen.
Een SBBI stichting moet het sociale belang dienen. U kunt bijvoorbeeld geld inzamelen voor een personeelsvereniging of een zangkoor met een SBBI stichting. Ook profiteert u met een SBBI stichting van enkele voordelen. Een dergelijke stichting betaalt bijvoorbeeld geen btw over ontvangen bedragen.
Stap 5: Richt uw stichting online op
U kunt overgaan tot oprichting wanneer u de bovenstaande stappen helder heeft. De aanvraag voor de oprichting van een stichting kunt u eenvoudig doen via een online formulier. Na het verzenden van het aanmeldformulier gaat de notaris voor u aan de slag. U heeft dan binnen tien werkdagen een conceptakte voor uw nieuwe stichting. De notaris zorgt ook voor de inschrijving van de stichting en de bestuurders in het Handelsregister van de KVK.
Kosten stichting oprichten
Het oprichten van een stichting brengt verschillende kosten met zich mee. De belangrijkste kosten zijn de notariskosten en de inschrijfkosten bij de Kamer van Koophandel (KVK).
De notariskosten zijn afhankelijk van de notaris die u kiest en de complexiteit van de statuten van de stichting. De statuten zijn het reglement van de stichting, waarin onder andere de naam, het doel, het bestuur en de ontbinding worden vastgelegd. De notariskosten kunnen variëren van ongeveer € 400 tot € 1000.
De inschrijfkosten bij de KVK zijn eenmalig € 75. De KVK stuurt u na de inschrijving een aparte factuur toe. De notaris zorgt meestal ook voor de inschrijving van de stichting en de bestuurders in het Handelsregister van de KVK. Daarnaast moet de notaris ook de Ultimate Beneficial Owners (UBO’s) inschrijven in het UBO-register. Dit zijn de uiteindelijk belanghebbenden van de stichting, zoals mensen die voor meer dan 25% begunstigde zijn van het vermogen van de stichting.
Naast deze kosten moet u ook rekening houden met andere kosten die samenhangen met het beheer en de activiteiten van de stichting, zoals administratiekosten, belastingen, verzekeringen, vergunningen, personeelskosten, huisvestingskosten, etc. Deze kosten zijn afhankelijk van de aard en omvang van uw stichting.
Een stichting oprichten en belastingen
In deze paragraaf bespreken we de belangrijkste belastingen waar een stichting mee te maken kan krijgen: de btw, de vennootschapsbelasting en de loonheffingen.
- Btw: Een stichting is voor de btw (omzetbelasting) een ondernemer indien wordt voldaan aan de eisen van ondernemerschap. Dit houdt in dat de stichting een zelfstandig beroep of bedrijf uitoefent. Als de belastingdienst de stichting aanmerkt als btw-plichtige, dan ontvangt de stichting een btw-identificatienummer en moet zij btw-aangifte doen over haar omzet. Er zijn echter ook vrijstellingen en bijzondere regelingen voor bepaalde activiteiten van stichtingen, zoals fondsenwerving, onderwijs, sport en cultuur.
- Vennootschapsbelasting: Een stichting is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting als zij een onderneming drijft. Dit is het geval als de stichting deelneemt aan het economische verkeer en daarbij winst beoogt of verwacht. De stichting betaalt dan vennootschapsbelasting over haar winst, na aftrek van eventuele vrijstellingen en aftrekposten. Er zijn ook situaties waarin een stichting niet belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting, bijvoorbeeld als de winst niet hoger is dan € 15.000 per jaar of € 75.000 over een periode van vijf jaar.
- Loonheffingen: Als een stichting personeel in dienst neemt, krijgt zij te maken met loonheffingen. Dit zijn de loonbelasting, de premies volksverzekeringen, de premies werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet. De stichting moet zich dan aanmelden als werkgever bij de belastingdienst en aangifte loonheffingen doen. Werken er vrijwilligers voor de stichting? Dan kan de stichting misschien gebruikmaken van de vrijwilligersregeling. Dit houdt in dat de stichting geen loonheffingen hoeft in te houden en af te dragen als zij aan bepaalde voorwaarden voldoet.
Een stichting moet dus goed op de hoogte zijn van de belastingregels die op haar situatie van toepassing zijn.
Conclusie
Een stichting is een rechtsvorm waarmee u een sociaal, ideëel of maatschappelijk doel kunt nastreven, zonder winstoogmerk. Een stichting heeft geen leden, maar wel een bestuur dat de beslissingen neemt. Een stichting is niet bedoeld om winst te maken, maar mag wel geld inzamelen en uitgeven om haar doelen te bereiken.
Het oprichten van een stichting bestaat uit een aantal stappen, zoals het bepalen van de naam, de doelstelling, de middelen, de eventuele ANBI of SBBI status en het online aanvragen van de oprichtingsakte bij de notaris. Een stichting moet zich ook inschrijven in het Handelsregister van de KVK en voldoen aan bepaalde fiscale en administratieve verplichtingen.