Als u een baan heeft, heeft u recht op vakantiedagen. Maar hoeveel vakantiedagen heeft u precies? En hoe kunt u de vakantiedagen berekenen? In dit artikel leggen we u uit hoe het werkt en geven we u enkele voorbeelden.
Wat zijn vakantiedagen?
Vakantiedagen zijn dagen waarop u vrij kunt nemen van uw werk, zonder dat dit invloed heeft op uw loon. U kunt uw vakantiedagen gebruiken om bijvoorbeeld op vakantie te gaan, een dagje uit te gaan of gewoon thuis te ontspannen. Uw werkgever moet uw vakantieaanvragen in principe goedkeuren, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om dit te weigeren.
Er zijn twee soorten vakantiedagen: wettelijke en bovenwettelijke. Wettelijke vakantiedagen zijn het minimumaantal vakantiedagen waar u recht op heeft volgens de wet. Bovenwettelijke vakantiedagen zijn extra vakantiedagen die u krijgt bovenop het wettelijke minimum. Deze kunnen bijvoorbeeld afgesproken zijn in uw cao of arbeidsovereenkomst.
Hoeveel wettelijke vakantiedagen heeft u?
Het aantal wettelijke vakantiedagen dat u heeft, hangt af van het aantal uren dat u per week werkt. De regel is dat u recht heeft op vier keer uw wekelijkse arbeidsduur aan vakantie-uren per jaar. Dit betekent dat als u bijvoorbeeld 25 uur per week werkt, u recht heeft op 100 vakantie-uren per jaar. Dit komt neer op 12,5 vakantiedagen als u uitgaat van een werkdag van 8 uur.
U kunt uw wettelijke vakantiedagen ook in losse uren opnemen. Bijvoorbeeld als u een halve dag vrij wilt nemen voor een doktersbezoek of een verjaardag. Uw werkgever moet dan wel akkoord gaan met de tijdstippen waarop u uw vakantie-uren wilt opnemen.
Hoeveel bovenwettelijke vakantiedagen heeft u?
Het aantal bovenwettelijke vakantiedagen dat u heeft, is het verschil tussen het totale aantal vakantiedagen dat u krijgt en het aantal wettelijke vakantiedagen dat u heeft. Bijvoorbeeld, als u 40 uur per week werkt en 25 vakantiedagen per jaar krijgt, dan heeft u 20 wettelijke vakantiedagen en 5 bovenwettelijke vakantiedagen.
Het aantal bovenwettelijke vakantiedagen kan per werkgever verschillen. Sommige werkgevers geven meer dan het wettelijke minimum, bijvoorbeeld om werknemers te belonen of te motiveren. Andere werkgevers geven alleen het wettelijke minimum, bijvoorbeeld om kosten te besparen of omdat ze vinden dat dit voldoende is.
U kunt uw bovenwettelijke vakantiedagen ook in losse uren opnemen, net als uw wettelijke vakantiedagen. U moet wel rekening houden met de afspraken die hierover gemaakt zijn in uw cao of arbeidsovereenkomst.
Wanneer vervallen uw vakantiedagen?
Uw vakantiedagen vervallen niet zomaar. U heeft namelijk een bepaalde periode waarbinnen u uw vakantiedagen moet opnemen, anders raakt u ze kwijt. Deze periode verschilt voor wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
Uw wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na het jaar waarin u ze heeft opgebouwd. Dit betekent dat als u bijvoorbeeld in 2024 20 wettelijke vakantiedagen heeft opgebouwd, u deze voor 1 juli 2025 moet opnemen. Anders vervallen ze en kunt u ze niet meer gebruiken.
Uw bovenwettelijke vakantiedagen vervallen pas na vijf jaar na het jaar waarin u ze heeft opgebouwd. Dit betekent dat als u bijvoorbeeld in 2024 5 bovenwettelijke vakantiedagen heeft opgebouwd, u deze voor 31 december 2029 moet opnemen. Anders vervallen ze en kunt u ze niet meer gebruiken.
Er zijn echter situaties waarin uw vakantiedagen niet vervallen, ook al heeft u ze niet op tijd opgenomen. Dit is bijvoorbeeld het geval als u ziek bent geweest en daardoor niet in staat was om uw vakantiedagen op te nemen. Of als uw werkgever u geen redelijke mogelijkheid heeft gegeven om uw vakantiedagen op te nemen. In deze gevallen kunt u uw vakantiedagen alsnog opnemen, mits u dit kunt aantonen.
Vakantiedagen berekenen
Om uw vakantiedagen te berekenen, heeft u de volgende gegevens nodig:
- Uw standaard werkweek in uren
- Uw contracturen per week
- Uw in dienst datum
- Uw uit dienst datum (indien van toepassing)
- Uw aantal vakantiedagen per jaar
- Uw reeds opgenomen vakantiedagen
Met deze gegevens kunt u de volgende stappen volgen:
- Bereken uw wettelijke vakantie-uren per jaar door uw standaard werkweek in uren te vermenigvuldigen met vier.
- Bereken uw bovenwettelijke vakantie-uren per jaar door het verschil te nemen tussen uw totale aantal vakantie-uren per jaar en uw wettelijke vakantie-uren per jaar.
- Bereken uw totale vakantie-uren per jaar door uw wettelijke en bovenwettelijke vakantie-uren per jaar op te tellen.
- Bereken uw totale vakantie-uren voor de periode dat u in dienst bent door uw totale vakantie-uren per jaar te vermenigvuldigen met het aantal maanden dat u in dienst bent, gedeeld door twaalf. Als u bijvoorbeeld van 1 april 2024 tot en met 31 december 2024 in dienst bent, dan is dit 9 maanden.
- Trek uw reeds opgenomen vakantie-uren af van uw totale vakantie-uren voor de periode dat u in dienst bent. Dit is uw saldo aan vakantie-uren.
- Deel uw saldo aan vakantie-uren door het aantal uren dat een werkdag duurt. Dit is uw saldo aan vakantiedagen.
Voorbeeld van vakantiedagen berekenen
Stel dat u 40 uur per week werkt, 25 vakantiedagen per jaar krijgt en van 1 april 2024 tot en met 31 december 2024 in dienst bent. U heeft tot nu toe 10 vakantiedagen opgenomen. Hoeveel vakantiedagen heeft u nog over?
U kunt dan de volgende berekening maken:
- Uw wettelijke vakantie-uren per jaar zijn 40 x 4 = 160 uur.
- Uw bovenwettelijke vakantie-uren per jaar zijn (25 x 8) – 160 = 40 uur.
- Uw totale vakantie-uren per jaar zijn 160 + 40 = 200 uur.
- Uw totale vakantie-uren voor de periode dat u in dienst bent zijn 200 x (9 / 12) = 150 uur.
- Uw saldo aan vakantie-uren is 150 – (10 x 8) = 70 uur.
- Uw saldo aan vakantiedagen is 70 / 8 = 8,75 dagen.
U heeft dus nog ongeveer 9 dagen over om op te nemen.
Vakantiedagen berekenen bij een 40-urige werkweek
Als u 40 uur per week werkt, heeft u recht op minimaal 20 wettelijke vakantiedagen per jaar. Dit is gebaseerd op de regel dat u vier keer uw wekelijkse arbeidsduur aan vakantie-uren krijgt. U kunt ook bovenwettelijke vakantiedagen krijgen, als dit is afgesproken in uw cao of arbeidsovereenkomst.
Het aantal bovenwettelijke vakantiedagen kan per werkgever verschillen.
U kunt uw totale aantal vakantiedagen berekenen door uw wettelijke en bovenwettelijke vakantie-uren bij elkaar op te tellen en te delen door acht, als u uitgaat van een werkdag van acht uur. Bijvoorbeeld, als u 25 vakantiedagen per jaar krijgt, dan heeft u (25 x 8) / 8 = 25 vakantiedagen. Als u meer of minder dan 40 uur per week werkt, moet u uw vakantiedagen naar rato berekenen.
Dit betekent dat u uw vakantiedagen vermenigvuldigt met het percentage dat u werkt ten opzichte van een volledige werkweek. Bijvoorbeeld, als u 32 uur per week werkt, dan is dit 80% van een volledige werkweek. Als u 25 vakantiedagen per jaar krijgt, dan heeft u 25 x 0,8 = 20 vakantiedagen.
Conclusie
Het berekenen van uw vakantiedagen is niet altijd eenvoudig. Er zijn verschillende factoren die meespelen, zoals uw werkweek, contracturen, in dienst datum, uit dienst datum, aantal vakantiedagen per jaar en reeds opgenomen vakantiedagen. Bovendien zijn er twee soorten vakantiedagen: wettelijke en bovenwettelijke. Deze hebben verschillende vervaldatums en voorwaarden.
Om uw vakantiedagen te berekenen, kunt u een formule gebruiken of een online tool raadplegen. Het is belangrijk om uw vakantiedagen goed in de gaten te houden, zodat u geen vakantiedagen misloopt of verliest. Zo kunt u optimaal genieten van uw vrije tijd en uw werk-privé balans bewaken.