De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is bedoeld om mensen te helpen die ondersteuning nodig hebben in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld als u moeite heeft met zelfstandig wonen, vervoer, huishouden, mantelzorg of sociale contacten. De gemeente is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wmo en het bieden van passende hulp aan haar inwoners. Maar hoe vraagt u deze hulp aan? En waar moet u rekening mee houden? In dit artikel leest u alles wat u moet weten over Wmo aanvragen.
Stap 1: Contact opnemen met de gemeente Wmo aanvragen
Om Wmo-ondersteuning aan te vragen, neemt u contact op met het Wmo-loket of het sociaal wijkteam van uw eigen gemeente. Dit kan telefonisch of via een online formulier op de gemeentewebsite (voorbeeld: Den Haag). U kunt ook langsgaan bij het loket of het wijkteam, als dat mogelijk is. U meldt uw hulpvraag en geeft aan welke problemen u ervaart in uw situatie. De gemeente registreert uw aanvraag en geeft u een ontvangstbevestiging.
Stap 2: Persoonlijk gesprek met de gemeente
De gemeente is verplicht om uw situatie te onderzoeken voordat ze een beslissing neemt op uw hulpvraag. Daarvoor wordt er met u en uw naasten in uw omgeving gesproken, zoals familieleden of uw partner. Dit gesprek wordt ook wel een keukentafelgesprek genoemd. Het doel van het gesprek is om samen met u te kijken naar:
- uw persoonlijke omstandigheden, wensen en behoeften
- uw mogelijkheden om zelf of met hulp van anderen uw problemen op te lossen
- de ondersteuning die u nodig heeft om zelfstandig te kunnen blijven wonen en mee te doen in de samenleving
- de voorzieningen die de gemeente u kan bieden, zoals hulpmiddelen, aanpassingen, begeleiding of huishoudelijke hulp
Het gesprek vindt meestal plaats bij u thuis, maar kan ook op een andere locatie plaatsvinden. Het gesprek duurt ongeveer een uur. U kunt zich voorbereiden op het gesprek door van tevoren na te denken over uw situatie en uw hulpvraag. Ook kunt u een persoonlijk plan maken, waarin u beschrijft welke hulp of voorzieningen u nodig heeft en waarom. U heeft het recht om een persoonlijk plan in te dienen bij de gemeente, maar dat is niet verplicht. Wilt u dit wel doen? Lever het plan dan binnen een week na de melding in.
Stap 3: Hulp cliëntondersteuner Wmo aanvragen
U kunt een onafhankelijke cliëntondersteuner bij het gesprek vragen. Een cliëntondersteuner is iemand die u helpt om uw wensen en behoeften duidelijk te maken en op te komen voor uw belangen. De cliëntondersteuner kan u ook informeren over de mogelijkheden en de regels van de Wmo. De hulp van de cliëntondersteuner is gratis. De gemeente moet zorgen dat onafhankelijke cliëntondersteuning beschikbaar is. U kunt zelf een cliëntondersteuner kiezen of de gemeente vragen om u hierbij te helpen. U kunt bijvoorbeeld een cliëntondersteuner vinden via:
- MEE: een organisatie die mensen met een beperking of chronische ziekte ondersteunt
- Zorgbelang: een organisatie die opkomt voor de belangen van zorgvragers
- Adviespunt Zorgbelang: een telefonische hulplijn voor vragen over zorg en ondersteuning
- Een ouderenbond, patiëntenvereniging of belangenorganisatie die bij uw situatie past
Stap 4: Verslag en beschikking ontvangen van de gemeente
Na het gesprek maakt de gemeente een verslag van de uitkomsten. In het verslag staat onder andere:
- wat uw hulpvraag is
- wat uw persoonlijke situatie is
- welke oplossingen er zijn besproken
- welke afspraken er zijn gemaakt
- of u in aanmerking komt voor een algemene of een maatwerkvoorziening
Een algemene voorziening is een vorm van ondersteuning die beschikbaar is voor alle inwoners van de gemeente. Denk bijvoorbeeld aan een boodschappendienst, een klussendienst of een ontmoetingsplek. Een maatwerkvoorziening is een vorm van ondersteuning die speciaal voor u is bedoeld en afgestemd op uw situatie. Denk bijvoorbeeld aan een rolstoel, een traplift, een scootmobiel, begeleiding of huishoudelijke hulp.
U krijgt het verslag binnen twee weken na het gesprek toegestuurd. U kunt het verslag controleren en eventueel aanvullen of corrigeren. Als u akkoord gaat met het verslag, ondertekent u het en stuurt u het terug naar de gemeente. Het verslag geldt dan als uw officiële aanvraag voor Wmo-ondersteuning.
De gemeente neemt vervolgens een besluit over uw aanvraag. Dit besluit heet een beschikking. In de beschikking staat:
- of u recht heeft op een algemene of een maatwerkvoorziening
- welke voorziening u krijgt en voor hoe lang
- hoe de voorziening wordt geleverd: in natura of via een persoonsgebonden budget (pgb)
- of u een eigen bijdrage moet betalen en hoe hoog deze is
- hoe u bezwaar kunt maken tegen het besluit
U krijgt de beschikking binnen zes weken na het indienen van uw aanvraag. Als u het niet eens bent met het besluit, kunt u binnen zes weken bezwaar maken bij de gemeente. Als u er met de gemeente niet uitkomt, kunt u in beroep gaan bij de rechtbank.
Stap 5: De voorziening ontvangen en gebruiken
Als u een algemene voorziening krijgt, kunt u deze meestal direct gebruiken. U hoeft hiervoor geen beschikking te hebben. U kunt zich aanmelden bij de organisatie die de voorziening aanbiedt. Soms moet u een kleine vergoeding betalen voor de voorziening.
Als u een maatwerkvoorziening krijgt, kunt u kiezen hoe u deze wilt ontvangen: in natura of via een pgb. Als u kiest voor een voorziening in natura, regelt de gemeente de levering van de voorziening. De gemeente heeft hiervoor contracten met verschillende zorgaanbieders of leveranciers. U kunt soms een voorkeur aangeven voor een bepaalde aanbieder of leverancier, maar de gemeente beslist uiteindelijk wie de voorziening levert. De gemeente betaalt de kosten van de voorziening rechtstreeks aan de aanbieder of leverancier. U hoeft zelf niets te regelen of te administreren.
Als u kiest voor een pgb, krijgt u een geldbedrag waarmee u zelf de voorziening kunt inkopen. U heeft dan meer vrijheid en zeggenschap over de voorziening, maar ook meer verantwoordelijkheid. U moet namelijk zelf een geschikte aanbieder of leverancier vinden, een contract afsluiten, de kwaliteit bewaken en de administratie bijhouden. Ook moet u verantwoorden hoe u het pgb besteedt. Het pgb wordt niet op uw eigen rekening gestort, maar op de rekening van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB betaalt de facturen van de aanbieder of leverancier namens u. U moet wel zelf de facturen naar de SVB sturen.
Als u een voorziening ontvangt, moet u een eigen bijdrage betalen. De eigen bijdrage is een vast bedrag van € 19 per maand, ongeacht het aantal of het soort voorzieningen dat u krijgt. Dit bedrag wordt ook wel het abonnementstarief genoemd. U betaalt de eigen bijdrage aan het Centraal Administratiekantoor (CAK). Het CAK stuurt u hiervoor een factuur. U kunt een proefberekening maken van uw eigen bij
drage bij aan de kosten van de voorziening. De hoogte van de eigen bijdrage hangt af van uw inkomen, vermogen, leeftijd en huishouden. U kunt een verlaging of een vrijstelling van de eigen bijdrage aanvragen als u een laag inkomen of vermogen heeft.
Stap 6: De voorziening evalueren en eventueel wijzigen
De gemeente moet regelmatig controleren of de voorziening die u krijgt nog steeds passend is voor uw situatie. Dit heet een herindicatie. De gemeente kan hiervoor contact met u opnemen, maar u kunt ook zelf een herindicatie aanvragen als u vindt dat uw voorziening niet meer voldoet. Bijvoorbeeld als uw situatie is veranderd, als u niet tevreden bent over de kwaliteit van de voorziening, of als u wilt overstappen van een voorziening in natura naar een pgb of andersom. De gemeente zal dan opnieuw uw situatie onderzoeken en een besluit nemen over uw voorziening. U kunt bezwaar maken tegen het nieuwe besluit als u het er niet mee eens bent.
Tips en advies voor Wmo aanvragen
Wmo aanvragen kan een ingewikkeld en langdurig proces zijn. Daarom geven we u hier nog enkele tips en adviezen om u hierbij te helpen:
- Wees duidelijk over uw hulpvraag en uw situatie. Geef aan wat u zelf kunt en wat u niet kunt, en waar u precies hulp bij nodig heeft. Geef ook aan wat uw wensen en doelen zijn, en wat u belangrijk vindt in uw leven.
- Vraag hulp van een naaste of een cliëntondersteuner. Zij kunnen u bijstaan tijdens het gesprek met de gemeente, u helpen om uw verhaal te vertellen, en u wijzen op uw rechten en mogelijkheden.
- Bereid u goed voor op het gesprek met de gemeente. Verzamel informatie over uw situatie, uw hulpvraag en uw persoonlijk plan. Maak een lijstje van vragen die u wilt stellen of punten die u wilt bespreken. Neem eventuele bewijsstukken mee, zoals medische verklaringen, rapportages of offertes.
- Wees kritisch op het verslag en de beschikking van de gemeente. Controleer of alle informatie klopt en of uw hulpvraag goed is begrepen. Let ook op de voorwaarden, de duur en de kosten van de voorziening. Als u het ergens niet mee eens bent, geef dat dan aan bij de gemeente en maak zo nodig bezwaar.
- Maak gebruik van de beschikbare informatie en ondersteuning. Er zijn verschillende organisaties en websites die u kunnen informeren en adviseren over Wmo aanvragen.
Conclusie
Dit artikel heeft u hopelijk meer duidelijkheid gegeven over Wmo aanvragen. U heeft gelezen welke stappen u moet volgen om Wmo-ondersteuning aan te vragen, waar u op moet letten en waar u terecht kunt voor informatie en hulp. Wmo aanvragen is een recht dat u heeft als u ondersteuning nodig heeft in het dagelijks leven. De gemeente is verplicht om u passende hulp te bieden, rekening houdend met uw situatie, wensen en behoeften. U kunt zelf invloed uitoefenen op de voorziening die u krijgt, door u goed voor te bereiden, uw verhaal te vertellen en uw keuzes te maken. Als u het niet eens bent met het besluit van de gemeente, kunt u bezwaar maken of in beroep gaan. Wij hopen dat u met dit artikel een stap dichter bij de ondersteuning bent gekomen die u nodig heeft. Heeft u nog vragen of opmerkingen? Laat het ons weten in een reactie.
